Mokre – cerkiew i kościół
Mokre – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim nad Osławą (gmina Zagórz).
W 1898 wieś liczyła 560 mieszkańców oraz 81 domów, poza społecznością łemkowską mieszkali tu również Żydzi i Polacy. Pod koniec XIX w. funkcjonowała tu kolej, poczta i telefon. Ludność zatrudniona była w powstałych na tym terenie kopalniach ropy naftowej. W roku 1900 wieś liczyła 592 mieszkańców.
Od roku 1972 we wsi działa Ludowy Zespół Pieśni i Tańca „Osławiany”, istniejący przy lokalnym kole Związku Ukraińców w Polsce. W swoim repertuarze zespół ma pieśni i tańce głównie z terenów Łemkowszczyzny i Bojkowszczyzny, ale także z Zakarpacia, Huculszczyzny i innych regionów Ukrainy.
Od roku 1989, w sierpniu odbywa się w Mokrem festyn ludowy „Święto kultury nad Osławą” , impreza dotowana jest ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, trwającemu dwa dni festynowi towarzyszą kiermasze oraz występy zespołów regionalnych z Ukrainy, Słowacji oraz Polski.
Przez wieś przebiega rowerowy szlak śladami dobrego wojaka Szwejka. /wg. Wikipedii/
We wsi Mokre znajduje się cerkiew i kościół.
O małym kościółku pw. Miłosierdzia Bożego nie napiszemy wiele, bo nie znaleźliśmy informacji. Jedynie, że mieszkańcy wsi należą do Parafii Matki Boskiej Gromnicznej w Porażu.
Natomiast o cerki można znaleść dość obszerny materiał.
Cerkiew parafialna greckokatolicka pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego zbudowana w 1992 r. Wewnątrz trójstrefowy ikonostas z 1900 r. przekazany w depozyt przez Muzeum w Łańcucie, pochodzący z cerkwi w Stubienku.
Niestety nie widzieliśmy go, bo na parafii nikogo nie było i nikt się nie pojawił, mimo, że spędziliśmy tam ponad godzinę.
Beladhora – symboliczne wzgórze między Mokrem i Morochowem, miejsce palenia tradycyjnych Sobótek na Święto Iwana Kupały, zwyczaju sięgającego swymi korzeniami czasów pogańskich, związanego z kultem słońca i ognia, głęboko powiązanego z obrzędem oczyszczania poprzez ogień i zanurzenie się w wodzie.
W okresie międzywojennym Mokre wchodziło do składu parafii w Morochowie dekanatu sanockiego, a następnie do dekanatu bukowskiego diecezji przemyskiej, od 1934 r. do Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny. Cerkiew drewniana pod wezwaniem Ofiarowania Pańskiego zbudowana została w 1837 lub 1854 r. W 1936 r. w Mokrem mieszkało 627 grekokatolików.
Po wysiedleniu ludności ukraińskiej w latach 1946-47 w Mokrem pozostało niewiele rodzin. Cerkiew parafialna stała opuszczona, później przez jakiś czas odprawiano w niej nabożeństwa rzymskokatolickie. W 1961 roku cerkiew została przekazana Polskiemu Autokefalicznemu Kościołowi Prawosławnemu.
Po 1956 r. powraca część dawnych mieszkańców.
Pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku ks. Jan Pipka wraz z wiernymi zawiązał Komitet Budowy Cerkwi w Mokrem. W 1991 roku, mimo różnych trudności, wierni z wielkim entuzjazmem rozpoczęli budowę cerkwi. 20 sierpnia 1992 roku odbyła się główna uroczystość poświęcenia cerkwi.
Fragment zaczerpnięty ze strony Grekokatolicy.pl, gdzie można przeczytać całość – LINK.
